donderdag 20 december 2018

Hoe schrijf je een boek? – Deel één




Als tekstschrijver ben ik gefascineerd door verschillende schrijfvormen en wil ik ze allemaal eens een keer hebben gedaan en ervaren. Zo ook het schrijven van een boek. Sinds mijn achttiende weet ik dat ik een boek wil schrijven. Om verschillende redenen: het is een uitdaging, om iets door te geven, om anderen te inspireren, omdat het makkelijker zou moeten zijn dan ooit in dit informatietijdperk en omdat het gewoon leuk is. In dit eerste deel kun je mijn verhaal lezen en ik hoop dat je hier iets van kan oppikken als je zelf ook bezig bent met het schrijven van een boek.

Op mijn laatste motief kom ik terug. Een boek schrijven is niet leuk. Het afgelopen jaar heb ik mezelf een doel gesteld, namelijk het schrijven van een boek, maar ik ben van een koude kermis terug gekomen. Vier pogingen en vier keer mislukt. Bij de ene poging kwam ik op 27 pagina’s in Word en bij de andere had ik het na 4 pagina’s wel gehad. Waarom kwam ik niet verder? Tijd voor een stukje zelfreflectie. Op internet ben ik gaan struinen naar informatie die mij kan helpen, maar bovenal heb ik mijn eigen schrijfproces geanalyseerd door te kijken welke stappen ik nam en waar het stokte. Te beginnen met het begin. Of ja, het einde.

Hoe ziet het eruit als het klaar is?

Begin met het einde voor ogen, want dan weet je waar je naartoe werkt. Toen ik voor het eerst begon met het schrijven van een boek had ik wel een idee van waar ik naartoe wilde, maar dit bleef slechts bij een idee. Met als gevolg dat iedere dag mijn idee veranderde, want ik las weer ergens een aantrekkelijk artikel of kwam een prachtig boek tegen in een boekenwinkel. Stel dit vooraf duidelijk vast, in de vorm van een genre en vervolgens een thema. Wil ik een kookboek schrijven, een biografie, een roman of een boek waarin ik mijn ideeën over een maatschappelijk probleem ventileer?

Als je echt plannen hebt om het boek uit te geven en te verkopen, kijk dan in de winkel of op internet welke boeken er onder dit genre nog meer te verkrijgen zijn. Dan heb je direct ook de competitie helder. Meestal weet je wel wat voor soort boek je wilt schrijven, omdat je weet vanuit welke context je het schrijft. Ben je een expert in de keuken, dan ga je niet schrijven over het ontstaan van de verschillende conflicten in het Midden-Oosten, tenzij je daar hobbymatig interesse in hebt natuurlijk.

Begin met het opstellen van de verhaallijn, de personages, de recepten of andere sleutelaspecten die in je boek naar voren komen.


Realiseer je dat het een fysiek proces is

Dit is mijn allergrootste struikelblok tot nu toe geweest. Ik schreef vanuit ideeën en ik schreef alsof ik een lezer was. Wat bedoel ik hiermee te zeggen? Als ik een boek lees dan doe ik dat meestal om inspiratie op te doen of om nieuwe ideeën en inzichten te krijgen. Het punt was dat ik in al mijn pogingen een boek te schrijven ook ging werken vanuit deze gedachte. Ik ging een boek schrijven om nog meer te leren en nog meer inzichten te krijgen. Dit is goed als je in de research fase zit, maar niet goed als je wilt schrijven.

Een boek schrijven is een fysiek proces en niet een proces om nieuwe ideeën op te doen. Dit houdt het volgende in: Een boek bestaat uit woorden en niet uit ideeën. Mindere dikke boeken bevatten 30.000 woorden, een gemiddeld boek z'n 60.000-80.000 woorden en een dik boek bestaat uit meer dan 100.000 woorden. In alle drie de gevallen zijn het veel woorden. Ga maar eens na. Als je een essay of artikel op school moest schrijven dan zag je er misschien al tegen op om een stuk van 2500 woorden te schrijven. Ook ik en bovendien vind ik schrijven ook nog leuk en probeer ik er professioneel zelfs iets mee te doen. Zodra je dit weet, dan weet je dat een boek schrijven een lange weg kan zijn. George Orwell zei al: ‘Writing a book is a horrible, exhausting struggle, like al long bout of some painfull illness’. Als Orwell dit zegt dan neem ik dat voor deze keer maar eens aan en zet ik mijn eigenwijsheid voor even aan de kant.

Tijd om jezelf in de maling te nemen, want alleen zo wordt een schrijvend leven eenvoudigER! Schat dus eerst in hoeveel je woorden nodig hebt. 30, 60 of 120 duizend woorden. Geef er je eigen invulling aan. Voor een beginnend schrijver, zoals ik mezelf zie, adviseer ik om te beginnen met 30.000.  Nu je het aantal woorden hebt geschat, bekijk dan hoeveel tijd je per week kan besteden aan het schrijven. Tien uren per week, vijfentwintig uur per maand, twee uur per dag zonder het weekend meegerekend? Het is allemaal prima, zolang je maar realistisch bent en eerlijk naar je eigen agenda. Als je dit hebt gedaan, dan heb je jezelf een dienst bewezen, want je hebt aangetoond dat je het boek kunt afmaken.

Nu komt het leukere deel en het deel wat ik bij mijn eerste poging wél heb gedaan. Maak het jezelf gemakkelijk en maak een schrijfschema. Zo breng je structuur aan en verdeel je die 30,60 of 100.000 woorden in behapbare brokken schrijfwerk. Dit is een standaardschema:

Introductie 5000 woorden
Middenstuk 20.000 woorden
Conclusie  5000 woorden

Uiteraard is dit afhankelijk van je genre, maar bovenstaand schema kun je goed gebruiken. Vervolgens vul je deze in met onderwerpen, gebeurtenissen, kleinere thema’s etc.


Maak je hier niet druk om

Het is een twijfel die ik vaak heb. Schrijf ik aantrekkelijk genoeg? In de pogingen die ik tot zover heb gedaan om een boek te schrijven heb ik mezelf hierin verbeterd. In mijn eerste poging schreef ik vaak vanuit ideeën van anderen. Hier is niets mis mee, maar zoals je nu weet is schrijven een fysiek proces. Op een gegeven moment had ik dan vaak tijdens een inspiratieloze bui de neiging om maar iets op te schrijven dat zoveel mogelijk leek op wat ik had gelezen. Dan had ik tenminste iets geschreven.

Het punt was dat ik op een gegeven moment het gevoel had dat ik allerlei ideeën aan het combineren was en dat het niet meer mijn eigen schrijfsel was. Dat werkte frustrerend met het gevolg dat ik stopte. Wat ik daar uit geleerd heb? Ik moet schrijven vanuit mijn eigen gedachte en stijl, want uiteindelijk is geen schrijfstijl identiek. Iedere persoon die schrijft, schrijft namelijk weer anders!  


Doe veel research in de voorbereiding…heel veel

Een goede voorbereiding is het halve werk. Daar maak ik van: een goede voorbereiding is driekwart van het werk. Het is erg belangrijk om tijdens het schrijven goed te weten wat je schrijft. Voor iemand die wil schrijven over zijn vakgebied, een wetenschappelijk paper maakt of een e-book over zijn bedrijf is dit een voor de hand liggende vraag, want het gaat over de inhoud van zijn of haar professie.

Voor iemand die graag verhalen schrijft, in de vorm van een roman of een thriller, is deze stap  ontzettend belangrijk. Ik heb een enorme interesse in de georganiseerde misdaad en met name in de Italiaanse maffia. Daar lees ik ontzettend graag over en ik heb documentaires gekeken op Youtube en Netflix. In één van mijn eerste pogingen (vijf jaar geleden) wilde ik hier een boek over schrijven. Ik wilde een verhaal schrijven over een Italiaanse familie in New York in de jaren twintig. Het probleem was dat ik geen idee had hoe New York eruit zag en hoe het dagelijkse leven zich in de jaren twintig van de vorige eeuw voltrok. Op dat moment ben ik hier onderzoek gaan doen en hield ik in een Word Document bij wat ik tegenkwam op het wereldwijde web. Zo kreeg ik een idee van hoe het er ongeveer aan toen ging.

Het mooiste en beste zou zijn om echt zelf op onderzoek uit te gaan en te voelen hoe een plek waarover je wilt schrijven aanvoelt. Het belangrijkste uiteindelijk is om te doorgronden hoe een wereld beweegt, leeft en eruitziet. Het kan niet zo zijn dat je schrijft: ‘En toen belde Sonny mij in de Burger King en wist ik wat er was gebeurd’. In de jaren twintig had natuurlijk niemand een telefoon in zijn broekzak en was de Burger King nog niet opgericht.

Dit was mijn eerste deel van ‘Hoe schrijf je een boek?’ Heb je vragen of opmerkingen stel ze gerust of stuur een mail naar mij jelmer_ferwerda@hotmail.com. Volgende week ga ik deel twee schrijven en geef ik je nog een aantal handvatten die ik zelf ook gebruik.

Voor nu: Creëer, inspireer en geef door!

De Vrolijke Maker
Jelmer Ferwerda
Chef Communicatie

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Werk uit mijn archief (2016-2018)

In deze post verschillende projecten en werken waar ik het meest trots op ben.  In chronologische volgorde.  2016 Marketingcommunicatiep...